ورزش چطور میتواند تصویر بدن را بهبود بخشد؟
• آنا ساندویو
• ترجمه نادر اکبری
بسیاری زنان از نوع جلوۀ بدن خود ناخشنودند. اما تحقیق جدید می‌گوید که فقط یک جلسه ورزش میتواند ما را در مورد جلوۀ بدن خود به باوری شادتر، ملایمتر و قویتر برساند.
یک مطالعه در مورد جنس و تصویر بدن در سال 2013 گزارش میدهد که فقط 11 درصد زنان بزرگسال آمریکایی در سنین بالای 45 سال از نوع نمای جسمانی خود رضایت دارند. ناخشنودی از تصویر بدن یک ریسک فاکتور اصلی در بروز اختلالات خوردن ودیگر انواع رفتارهای ناسالم است.
گمان میرود که ناخشنودی از تصویر بدن بیشتر زنان را رنج میدهد، اما مطالعات نشان دادهاند که “ناخشنودی هنجار شده” – که این ایده است که مردم از نوع جلوۀ بدن خود تحت تأثیر هنجارهای زیبایی‌شناسی اجتماعی خشنود نیستند – در ابعادی قابل مقایسه هم مردان و هم زنان را رنج میدهد.
یک تحقیق جدید که توسط محققان دانشگاه بریتیش کلمبیا (UBC) در اکانگن کانادا انجام شد، به پتانسیل فعالیت جسمانی برای بهبود تصویر بدن دقیق میشود.
به طور مشخص، کاتلین مارتین گینیس / Kathleen Martin Ginis، استاد دانشکدۀ بهداشت و علوم ورزشی در UBC، همراه دانشجوی کارشناسی ارشد خود لورن سلسی / Lauren Salci، بر آن شدند تا در مورد اثرات یک جلسه ورزش 30 دقیقهای بر خویش‌ادراکی جسمانی زنان تحقیق کنند.
یافتههای مطالعه در نشریۀ “روان‌شناسی ورزش و فعالیت بدنی” منتشر شده است.
پروفسور گینیس می‌گوید: “زنان در کل گرایشی به سمت داشتن تصویر منفی از بدن خود نشان میدهند. این باعث نگرانی است زیرا تصویر بدن ضعیف میتواند پیامدهای مضری برای سلامت روانی و جسمانی زنان شامل افزایش خطر افت عزت نفس، افسردگی و اختلالات خوردن به همراه داشته باشد.”
اثرات مثبت پساورزش میتواند فوری و درازمدت باشد
پروفسور گینیس و سلسی خودادراکی جسمانی و تصویر بدن زنانی را که به مدت 30 دقیقه ورزش با شدت متوسط انجام داده بودند با آنهایی که سر جایشان نشسته و چیزی خوانده بودند مقایسه کردند.
آنها 60 خانم جوان در سن دانشگاه (به طور متوسط 19 ساله) را که دچار نگرانی در مورد تصویر بدن بودند و به طور منظم فعالیت ورزشی انجام میدادند گرد آوردند.
این خانمها به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند که افراد یک گروه به 30 دقیقه ورزش با شدت متوسط میپرداختند، در حالی که افراد گروه دوم در حالت نشسته به چیز خواندن مشغول میشدند.
محققان “وضعیت تصویر بدن” زنان را که به معنی چگونگی احساس فرد در یک مقطع زمانی مشخص در مورد بدن خود است، ارزیابی کردند.
محققان همچنین “خودکارآیی جسمانی” زنان را ارزیابی کردند که به این معنی است که آنان در مورد تناسب اندام کلی، عملکرد فیزیکی و توانایی انجام تکالیف خاص چه احساسی دارند. در نهایت، محققان خویش‌ادراکی و تغییر نمونه‌ها را ارزیابی کردند.
زنانی که ورزش کرده بودند در مقایسه با آنهایی که چنین نکرده بودند دارای بهبود قابل ملاحظهای در تصویر بدن خود بودند. بروز این تأثیر تقریباً آنی بود و تا دستکم بیست دقیقه پس از پایان ورزش ادامه داشت.
تأثیر و خودکارآیی جسمانی تغییر قابل ملاحظهای نداشت – در عوض، این خویش‌ادراکی از چربی و قدرت بدنی بود که پس از انجام ورزش به میزان قابل ملاحظهای بهبود پیدا کرد.
به عبارت دیگر، به نظر نمیرسد که تأثیر مثبت به بروز تغییری در خُلق بستگی داشته باشد؛ و بیشتر به علت این است که زنان خود را “قویتر و باریکتر” میبینند.
محققان مینویسند که مطالعۀ آنها پیامدهای عملی مهمی خواهد داشت، زیرا پروفسور گینیس بر این واقعیت تأکید دارد که مداخلات ورزشی راه مؤثری برای تقویت سلامت روانی هستند.
پروفسور کاتلین مارتین گینیس می‌گوید: “ما همه روزهایی را تجربه کرده‌ایم که در آنها حس خوبی در مورد جسم خود نداشته‌ایم. این مطالعه … نشان میدهد که یک راه بهبود در این مورد رفتن و ورزش کردن است. تأثیرات میتوانند آنی باشند.”
خانم گینیس جمعبندی میکند: “ما فکر میکنیم که احساس قدرت و توانایی به دست آمده از ورزش، محرک بهبود گفت و شنید درونی میشود. این موضوع به نوبۀ خود میتواند باعث ایجاد افکار و احساسات خوب در مورد بدن شود که امکان دارد جایگزین تمامی افکار منفی بیش از حد موجود در این مورد گردد.”
